Partneralimentatie en echtscheiding

Na een echtscheiding bestaat er een onderhoudsplicht. Dit is een verplichting om voor elkaar en de eventuele kinderen te zorgen door mee te betalen in de kosten van levensonderhoud. Dit heet alimentatie.

Er bestaan twee soorten alimentatie:

  1. Partneralimentatie
  2. Kinderalimentatie

Partneralimentatie

Er bestaat recht op partneralimentatie indien één van de ex-partners een te laag inkomen heeft om van te leven. De andere ex-partner heeft dan de plicht om bij te dragen in deze kosten. Over de hoogte en de duur van partneralimentatie kan men gezamenlijk afspraken maken. Belangrijk is wel dat u deze gezamenlijke afspraken vastlegt in het echtscheidingsconvenant. Indien het niet lukt om samen hierover afspraken te maken zal de rechter daar een uitspraak over doen. Heeft u niets vastgelegd over de duur van de alimentatie dan geldt automatisch de wettelijke termijn.

Voor scheidingen na 1 juli 1994 gelden wettelijk termijnen

  •  maximaal 12 jaar voor een kinderloos huwelijk als het huwelijk langer duurde dan 5 jaar.
  •  maximaal 12 jaar voor een huwelijk met kinderen.
  •  Gelijk aan de duur van het huwelijk, indien deze korter duurde dan 5 jaar en er geen minderjarige kinderen zijn

Is er verlenging mogelijk van de termijn?

Het is mogelijk de rechter een verzoek te sturen de partneralimentatie te verlengen. Dit verzoek dient binnen 3 maanden na stopzetting van de partneralimentatie ingediend te zijn. Alleen op grond van zwaarwegende omstandigheden zal de rechter het verzoek kunnen toekennen. In de praktijk blijkt dat een verlengingsverzoek maar zeer zelden wordt toegewezen.

Kortere duur

Het is mogelijk om als ex-partners een kortere termijn op te nemen dan de wettelijke termijn in het echtscheidingsconvenant. Ook kunnen de ex-partners dit nog op een later moment vaststellen.

Limitering van de partneralimentatie

Indien de rechter bij de echtscheiding of op een later moment een alimentatieduur vaststelt die korter is dan de wettelijke termijn.

Indien de rechter de alimentatie beëindigd, bijvoorbeeld omdat de alimentatiegerechtigde vanaf dat moment geacht wordt in het eigen levensonderhoud te kunnen voorzien.

Nihilstelling

Er bestaat de mogelijkheid tot een nihilstelling van de partneralimentatie. Dit is mogelijk bij  onvoldoende draagkracht bijvoorbeeld van de alimentatieplichtige of omdat de alimentatiegerechtigde genoeg inkomen heeft om in de eigen levensonderhoud te voorzien. Anders dan bij een beëindiging van de partneralimentatie kan bij een nihlstelling opnieuw weer partneralimentatie worden vastgesteld in geval van gewijzigde omstandigheden.

Indexering

Elk jaar wordt de alimentatie verhoogd met de wettelijke indexering. Deze indexering wordt gebaseerd op de wijziging van het loon en het prijspijl. Deze verhoging geldt automatisch vanaf 1 Januari 2014, tenzij anders is afgesproken. Hiervoor is geen brief of formulier voor benodigd. Het nieuwe maandbedrag aan alimentatie kunt u berekenen door het oude maandbedrag te vermenigvuldigen met het indexeringspercentage.

Hierbij de indexeringen van de afgelopen 5 jaar:

2014: 0,9%
2013: 1,7%
2012: 1,3%
2011: 0,9%
2010: 2,3%

Partneralimentatie en bijstand

Indien één van de partijen na de scheiding een bijstandsuitkering aanvraagt dan zal de gemeente een onderzoek doen naar de redelijkheid van het bedrag welke aan partneralimentatie wordt betaald.

Ook als beide partijen in onderling overleg afspreken dat zij afzien van het recht op partneralimentatie en er wordt een bijstandsuitkering aangevraagd of verleent is het mogelijk dat de gemeente haar verhaalsmogelijkheid behoud. Dit op grond van de Wet Werk en Bijstand.

Wijzigen van partneralimentatie

Wanneer de omstandigheden van één van de ex-partners wijzigen kan dit gevolgen hebben voor de hoogte van het vastgestelde bedrag aan alimentatie. Het is mogelijk dat het te betalen bedrag dan niet langer redelijk meer is. U heeft dus nooit zekerheid over de hoogte en de duur van de partneralimentatie. Elke wijziging van de omstandigheden van u of uw ex-partner kan van invloed zijn op de partneralimentatie.

Voorbeelden van gewijzigde omstandigheden zijn:

  • Overlijden.
  • Werkloosheid.
  • Pensionering.
  • Inkomenswijziging door verandering van baan.
  • Alimentatiebedrag is vastgesteld op verkeerde of onvolledige gegevens.
  • Bij hertrouwen, samenwonen of het aangaan van een geregistreerd partnerschap van de alimentatiegerechtigde. Bij een eventueel uiteengaan herleeft de vroegere alimentatieverplichting niet.

Het is mogelijk om via een draagkrachtberekening te berekenen hoeveel alimentatie er betaald kan worden. Zo kunt u snel meer duidelijkheid krijgen in uw situatie.

Bij het wijzigen van de persoonlijke situatie zal de rechter altijd bekijken of u niets te verwijten valt.

Beëindigen van de partneralimentatie

De partneralimentatie eindigt:

  • Bij hertrouwen, samenwonen of aangaan van een geregistreerd partnerschap door de alimentatiegerechtigde
  • Bij het verstrijken van de wettelijke termijn of onderling overeengekomen termijn.
  • Bij het overlijden van de alimentatieplichtige of alimentatiegerechtigde.

Bij een ontbinding van een geregistreerd partnerschap moet u afspreken wanneer de alimentatieplicht eindigt. De wettelijke termijnen gelden namelijk alleen bij een huwelijk. Vaak is dit al opgenomen in de akte.

Partneralimentatie gezamenlijk beëindigen

Indien u het samen erover eens bent kunt u zelf besluiten de partneralimentatie te beëindigen. Vaak wordt dit vastgelegd via een notaris. Een gang naar de rechtbank is dan niet noodzakelijk.

Partneralimentatie eenzijdig beëindigen of wijzigen

Indien u eenzijdig de reeds vastgestelde partneralimentatie wilt wijzigen of beëindigen, dan moet dit via de rechter. Via een advocaat wordt er een verzoekschrift ingediend vergezeld met een motivatie voor de wijziging of beëindiging. Op grond hiervan neemt de rechter een beslissing, deze wordt vastgelegd in een beschikking.