Fiscaal partnerschap, hoe bepaal je dat?

Over het fiscaal partnerschap bestaan in de praktijk veel misverstanden. Velen denken dat ze kunnen kiezen voor het fiscaal partnerschap of juist niet. En hoe zit het dan met het fiscaal partnerschap en een echtscheidingssituatie?

Fiscaal partnerschap, wat zegt de belastingdienst hier eigenlijk over?

Fiscaal partnerschap bij huwelijk of geregistreerd partnerschap?

Ben je getrouwd of heb je een geregistreerd partnerschap dan is het antwoord eenvoudig, je bent fiscaal partners van elkaar. Zelfs als je in scheiding ligt blijft het fiscaal partnerschap onverminderd van kracht. Het fiscaal partnerschap wordt pas beëindigd indien er een verzoek tot echtscheiding of een verzoek tot scheiding van tafel en bed bij de rechtbank is ingediend en er een gescheiden inschrijving is in de basisregistratie persoonsgegevens.

Door deze toch wel strikte regels lopen mensen in een scheidingssituatie wel eens tegen “problemen” aan en worden deze regels wel eens als oneerlijk bestempeld. Stel nu dat je alleen woont en het verzoek tot echtscheiding is reeds ingediend. In dat geval krijg je bijvoorbeeld nog geen toeslagen indien de inschrijving van je ex-partner nog niet is gedaan op een ander adres volgens de basisregistratie persoonsgegevens. Het is dus belangrijk om goed te plannen en te timen tijdens je scheiding, er spelen soms behoorlijke financiële belangen.

Fiscaal partnerschap bij samenwonen?

Indien je samenwoont maar je hebt geen gelijke registratie van de inschrijving op jullie adres dan is de stelregel, geen fiscaal partnerschap. Zijn jullie beiden wel op hetzelfde adres ingeschreven volgens de basisregistratie persoonsgegevens dan kan dat wel resulteren in een fiscaal partnerschap, indien er wordt voldaan aan één van de volgende situaties:

1. jullie hebben samen een kind, of een kind van een ander is erkend.
2. jullie hebben een notarieel samenlevingscontract.
3. jullie hebben samen een eigen woning.
4. jullie zijn bij de pensioenverzekeraar(s) aangemeld als pensioenpartners.
5. jullie zijn meerderjarig en op jullie adres is een minderjarig kind van één van jullie ingeschreven, tenzij er sprake is van zakelijke onderhuur van een deel van jullie woning.
6. jullie waren in het voorafgaande jaar ook reeds elkaars fiscale partners.

Note: Kinderen of ouders kunnen slechts fiscaal partner zijn indien zij op 31 December van het voorafgaande jaar beide ouder zijn dan 27 jaar.

In een scheidingssituatie wil het nog wel eens voorkomen dat één van de partners die in scheiding liggen weer al dan niet tijdelijk weer zijn of haar intrek neemt bij ouders. Dit heeft geen gevolgen voor het fiscale partnerschap van die ouder indien die zelf ook een fiscaal partner heeft. je kan namelijk maar één fiscale partner hebben. Heeft je vader of moeder waarbij je intrekt geen fiscale partner en je schrijft je in op het adres van je vader of moeder dan wordt je automatisch fiscaal partner van elkaar. Dit moet je je terdege beseffen want dit kan forse gevolgen hebben voor de te ontvangen toeslagen.

Wanneer gaat het fiscaal partnerschap in?

Het fiscaal partnerschap gaat in vanaf het moment dat aan één van de bovenstaande beschreven situaties is voldaan. Indien partners al langer staan ingeschreven volgens de basisregistratie persoonsgegevens op eenzelfde adres wordt die datum aangehouden voor het fiscaal partnerschap, echter met terugwerkende kracht tot maximaal 1 Januari van het jaar waarin aan de voorwaarden wordt voldaan.

Kiezen voor fiscaal partnerschap?

Stel je woont inmiddels meer dan 6 maanden van een jaar samen met je partner. Kun je dan kiezen voor fiscaal partnerschap?

Tot en met 2010 was dit helemaal juist en had je de keuze. Inmiddels is dit achterhaald sinds 2011 door bovenstaande “harde” voorwaarden voor het fiscaal partnerschap. De termijn van 6 maanden kan echter nog wel van belang zijn voor de inkomensafhankelijke combinatiekorting.

Stel je bent een deel van het jaar nog fiscaal partner van je ex, maar je wilt niet kiezen om voor het gehele jaar elkaars fiscale partner te zijn in verband met het mislopen van eventuele toeslagen. Dit is onjuist, het heeft geen effect op eventuele toeslagen en/of heffingskortingen. De keuze zit alleen op de mogelijkheden van de vrije toerekening van gemeenschappelijke inkomensbestanddelen.

Lees hier meer over kiezen voor een heel jaar fiscaal partnerschap.

Inkomstenbelasting en fiscaal partnerschap?

Één van de voordelen van het fiscaal partnerschap is dat gemeenschappelijke inkomensbestanddelen vrij kunnen worden toegerekend bij de inkomstenbelasting.

Gemeenschappelijke inkomensbestanddelen zijn bijvoorbeeld; hypotheekrenteaftrek, betaalde alimentatie, studiekosten, e.d.

Hier kunnen fiscaal partners extra voordeel halen indien zij “handig” omgaan met hun belastingaangifte. Voorwaarde is wel dat men een volledig jaar fiscaal partner zijn, deze mogelijkheid staat dus nog niet open voor partners die in de loop van een jaar fiscaal partners van elkaar geworden zijn. Voor deze groep mensen die in de loop van het jaar fiscaal partners zijn geworden kan er op gezamenlijk verzoek worden gedaan alsof deze toch een heel jaar fiscaal partners zijn.

Hoe om te gaan met fiscaal partnerschap in een echtscheidingsconvenant?

Er kan gemakkelijk discussie ontstaan tussen de ex-partners bij de belastingaangifte indien er in het echtscheidingsconvenant geen duidelijke afspraken over worden gemaakt.

Hoe ga je om met de gemeenschappelijke inkomensbestanddelen? Vaak staat er in een convenant dat ex-partners de belastingaangifte nog gezamenlijk doen, maar hoe doe je dat dan als de omgang met elkaar als ex-partners niet goed meer gaat? Belangrijk is om tijdens je scheiding al goed na te denken over de nog komende aangifte inkomstenbelasting, maak de afspraken zo concreet mogelijk en neem deze op in je echtscheidingsconvenant, zo voorkom je discussie en vervelende situaties. Denk bijvoorbeeld goed na over de hypotheekrenteaftrek. Om daar niet mee in de nel te komen moet en daarover goede afspraken met elkaar worden gemaakt.

Kunnen meerdere personen je fiscale partner zijn ?

Je kunt maar één fiscale partner tegelijkertijd hebben. Voldoe je echter op hetzelfde moment met meerder personen aan de voorwaarden voor fiscaal partnerschap dan is het van belang aan welke specifieke voorwaarde je met welke persoon voldoet.

Lees hier meer over meerdere personen kunnen tegelijkertijd je fiscale partner zijn.

Lees hier meer over meerdere personen kunnen na elkaar je fiscale partner zijn.