Ongehuwd uit elkaar?
Ongehuwd uit elkaar?
Veel mensen wonen tegenwoordig ongehuwd samen. Vaak wordt er samengewoond zonder iets geregeld te hebben zoals bijvoorbeeld een samenlevingscontract. Bij een relatiebreuk komen echter vaak dezelfde vragen naar voren als die mensen hebben die getrouwd zijn en gaan scheiden. Het gevolg kan zijn dat er gemakkelijk onenigheid ontstaat over bijvoorbeeld de kinderen, de verdeling van de boedel of over bijvoorbeeld het verdelen van vermogen of schulden. Maar ook met een samenlevingscontract kunnen er gemakkelijk problemen ontstaan.
Als je al besluit om na een tijd van ongehuwd samenwonen uit elkaar te gaan, is dat vaak een emotionele en een onzekere periode. Vaak lopen de emoties al gauw op. Wel moet er van alles worden geregeld. Ook bij het ongehuwd samenwonen en uit elkaar gaan kan Scheidingsmediator Drenthe ondersteuning en hulp bieden voor jullie.
Hebben jullie een samenlevingscontract opgesteld en gaan jullie uit elkaar. Lees eerst eens jullie samenlevingscontract goed door. Wellicht staan er afspraken in die gelden voor na jullie scheiding.
Zonder een samenlevingscontract zijn jullie elkaar wettelijk gezien vrijwel niets verplicht. Indien jullie samen kinderen hebben is de enige verplichting dat de niet verzorgende ouder kinderalimentatie betaald aan de verzorgende ouder.
In deze blog vind je veel informatie en antwoord op vragen die er leven bij ongehuwd samenwonen uit elkaar gaan.
Kinderen:
Als er kinderen zijn uit de relatie is het zeer belangrijk om goede afspraken te maken over de zorg- en opvoedingstaken voor de kinderen. Een scheiding van de ouders is immers zeer ingrijpend voor de kinderen. Indien jullie het gezamenlijk gezag hebben over de kinderen is het maken van een ouderschapsplan verplicht. Als jullie gezamenlijk het ouderlijk gezag hebben beslissen jullie samen over de kinderen. Jullie hebben bepaalde rechten en plichten, met name op het gebied van verzorgen en opvoeden. Hebben jullie niet het gezamenlijk gezag? Dan is het voor een vader vaak lastiger om een omgangsregeling met de kinderen te maken. Een vader kan wel het ouderlijk gezag verkrijgen via de weg van erkenning. Het ouderlijk gezag eindigt als een kind 18 jaar wordt.
Ouderschapsplan:
In een ouderschapsplan leggen jullie als ex-partners van elkaar de afspraken vast over jullie minderjarige kind(eren). Een goed ouderschapsplan geeft vertrouwen. Dit is mogelijk als de ouders er tijd en aandacht aan hebben besteed om hun persoonlijke ouderschapsplan op te stellen met behulp van de mediator. Er is dan rekening gehouden met hun eigen inbreng en hun wensen. Een goed doordacht ouderschapsplan zorgt ervoor dat je niet telkens opnieuw met elkaar in gesprek hoeft te gaan.
In een ouderschapsplan maken jullie afspraken over de verdeling van de zorg- en opvoedingstaken, de omgangsregeling, de manier waarop jullie elkaar informeren over de kind(eren), de kosten van de verzorging en opvoeding, de inschrijving van de kind(eren) in de basisregistratie personen, hoe je overleg pleegt als ex-partners over belangrijke zaken die jullie kind(eren) aangaan, etc. Ook hoe jullie de kinderen betrokken hebben bij het tot stand komen van het ouderschapsplan wordt hierin opgenomen.
Het is belangrijk bij het opstellen van een ouderschapsplan dit met voortschrijdend inzicht te doen. Denk daarbij aan zaken als, hoe om te gaan met schoolkeuze, welke sport beoefend gaat worden, behandeling bij ziekte, hoe om te gaan in noodsituaties, bedtijden, zakgeld, uitgaan, etc.
Indien je een ouderschapsplan opstelt met een professional zoals een MfN geregistreerde mediator zullen de meeste problemen in de toekomst te voorkomen zijn, maar dit is natuurlijk geen garantie.
Kinderalimentatie:
Als jullie ongehuwd samenwonen en uit elkaar gaan blijf je als ouders allebei verplicht om in het levensonderhoud van jullie kinderen te voorzien tot zij de leeftijd van 21 jaar bereiken. Ieder van de ex-partners moet pro rato naar draagkracht in het levensonderhoud van de kinderen bijdragen. Voor de kinderalimentatie geldt dus geen maximale termijn maar wel een maximum leeftijd van de kinderen. Over de hoogte van kinderalimentatie kan men gezamenlijk afspraken maken, de rechter zal dan echter wel toetsen of deze niet te laag is. Belangrijk is wel dat je deze gezamenlijke afspraken vastlegt in het ouderschapsplan. Indien het niet lukt om samen hierover afspraken te maken zal de rechter daar een uitspraak over doen.
Uitgebreide informatie over kinderalimentatie kun je lezen in mijn blog over kinderalimentatie.
Partneralimentatie
Bij ongehuwd samenwonen uit elkaar gaan heb je wettelijk gezien geen recht op partneralimentatie. Tenzij hierover afspraken zijn gemaakt in jullie samenlevingsovereenkomst.
Uitgebreide informatie over partneralimentatie kun je lezen in mijn blog over partneralimentatie.
Koop of huurwoning
Als jullie uit elkaar gaan moeten jullie bepalen hoe jullie om willen gaan met het huis. Welke situatie op jullie van toepassing is hangt af of jullie een koop- of huurwoning hebben.
Koopwoning:
Bij een koopwoning maakt het veel uit of jullie beiden eigenaar zijn van de woning of dat de woning van één van jullie is.
Staat de woning op naam van je ex-partner en ben jij geen mede eigenaar?
Dit betekent dat je in dat geval geen recht hebt op de woning en dus zult moeten verhuizen. Je ex-partner mag dan in de woning blijven wonen en er hoeft geen verrekening van over- of onderwaarde plaats te vinden.
Zijn jullie beiden eigenaar van de woning?
In dat geval kan de ene partner de andere uitkopen. Je trekt dan de hypotheekschuld af van de marktwaarde van de woning. De marktwaarde kun je laten vaststellen door een deskundige. Indien er een overwaarde is moet je de helft daarvan aan je ex-partner betalen.
Ook kunnen jullie ervoor kiezen om de woning te verkopen. De overwaarde van de woning moet je dan verdelen. Indien er een onderwaarde is blijven jullie beiden hoofdelijk aansprakelijk voor een eventuele restschuld.
Huurwoning
Hebben jullie een huurwoning dan is het zaak eerst te bekijken of het huurcontract op beide namen staat of op één naam. Staat de huurwoning op beide namen dan moeten jullie bepalen wie er in de huurwoning mag blijven wonen. Je moet als vertrekkende huurder wel je “eigen” huurcontract opzeggen anders blijf je aansprakelijk voor de betaling van de huur. Ga ook na of je in aanmerking komt voor huurtoeslag als je in je eentje de woning blijft huren.
Staat het huurcontract op één naam, dan mag diegene in de huurwoning blijven wonen.
Neem wel altijd contact op met je verhuurder. Wat er precies komt kijken bij het vertrek van een medehuurder verschilt per verhuurder.
Verdeling van bezittingen en schulden
Als jullie uit elkaar gaan moeten jullie je bezittingen verdelen. Hebben jullie een samenlevingscontract dan moeten jullie de afspraken die je daarover hebt gemaakt naleven. Er zullen altijd bezittingen zijn die discussie gaan opleveren. Bijvoorbeeld dingen die jullie gezamenlijk hebben gekregen. Of spullen die een emotionele waarde hebben. Indien jullie geen samenlevingscontract hebben heb je geen recht op elkaars spullen, wel zullen jullie moeten proberen een zo eerlijk mogelijke verdeling te maken van jullie gezamenlijke bezittingen en schulden. Een MfN geregistreerde mediator kan jullie in dit proces helpen.
Hoe kunnen jullie de gezamenlijke bezittingen verdelen?
– Maak eerst een lijst van jullie gezamenlijke bezittingen
– Geef de waarde aan per bezitting
– Geef aan wie de bezitting krijgt
– Tel de waarde van het totaal op en kijk of het eerlijk is verdeeld.
Verzekeringen
Breng jullie verzekeringen in kaart. Er zijn verzekeringen met en zonder waarde opbouw. Zoek uit hoe jullie verzekeringen geregeld zijn en bepaal wie welke verzekeringen neemt en verdeel eventuele afkoopwaardes van verzekeringen indien jullie ze afkopen.
Bankrekening
Heb je een eigen bank- en spaarrekening, dan blijft dat geld gewoon van jou. Tenzij je echter een samenlevingscontract hebt waarin een afspraak staat over eerlijke verdeling van verdiende inkomsten.
Het saldo op een eventuele gezamenlijke bank- en spaarrekening kunnen jullie gewoon eerlijk verdelen.
Schulden
Ook eventuele schulden zijn onderdeel van het verdelen. Indien jullie geen samenlevingscontract hebben zijn de schulden voor degene die de schuld is aangegaan. Je bent echter altijd wel aansprakelijk voor een schuld als je mee hebt getekend voor een schuld die je ex-partner is aangegaan.
Hebben jullie wel een samenlevinsovereenkomst waarin is vastgelegd dat alle schulden gemeenschappelijke schulden worden, dan ben je ook aansprakelijk voor de schulden die je ex-partner is aangegaan.
Tegemoetkomingen en toeslagen
Je komt waarschijnlijk in aanmerking voor kinderbijslag als je kinderen jonger dan 18 jaar zijn en op hetzelfde adres staan ingescheven als jijzelf. Daarnaast zijn er nog tegemoetkomingen waar je misschien recht op hebt als je kind een opleiding volgt in het voortgezet onderwijs of beroepsonderwijs. De belastingdienst kent diverse toeslagen uit, bijvoorbeeld huurtoeslag, zorgverzekering, heffingskortingen en dergelijke.
Voor meer informatie kun je terecht op de volgende pagina’s
